Dolny Śląsk to miejsce, które swoją niesamowitą historią, jak i ciekawymi miejscami, gromadzi co roku miliony turystów i zajmuje jedno z czołowych miejsc wśród najpopularniejszych turystycznie województw w Polsce. Wcześniej nigdy nie docenialiśmy swojego regionu, w którym się urodziliśmy, bo wydaje nam się, że zbytnio przywykliśmy do jego niezwykłości. Dopiero po odbyciu kilku większych podróży po Polsce, Europie i świecie odkryliśmy na nowo jego magię. Wszędzie można odkryć coś niezwykłego, wystarczy tylko na to odpowiednio spojrzeć. Z takim właśnie nastawieniem zaczęliśmy zwiedzać nasz rodzimy grunt. I wiecie co? Okazało się, że jest to rekordowe województwo w Polsce, posiadające wiele atrakcji zasługujących na miano NAJ w wielu dziedzinach architektury, kultury oraz turystyki. To właśnie na Dolnym Śląsku zostało spisane pierwsze zdanie w języku polskim, znajduje się dzwon mający już prawie 700 lat, wybudowano najwyższy budynek mieszkalny w Polsce... Wymieniać można by długo, dlatego zapraszamy Was do zapoznania się z listą rekordzistów znajdujących się na terenie województwa Dolnego Śląska. Jednym zdaniem: Po prostu "zNAJ Dolny Śląsk"!
NAJstarsze Drzewo w Polsce - Cis Henrykowski
Swoje odliczanie zaczynamy od NAJstarszego drzewa w Polsce, którym jest cis pospolity z Henrykowa Lubańskiego. Przetrwał on niemal 1300 lat i najpoważniejsze uszkodzenia sprawiła mu wichura w latach 80-tych. Dzisiaj można zobaczyć próby jego ratowania poprzez stworzenie specjalnego rusztowania wspomagająca drzewo i tworząca odpowiedni dla niego mikroklimat. Chociaż poprzez tą konstrukcję drzewo nie prezentuje się najkorzystniej, to trzeba mieć na uwadze, że jest to unikat pod względem wieku na środkową Europę. Co więcej ,drzewo ma więcej lat niż sama Polska, co naprawdę daje wyobrażenie o czasie, które musiało pokonać.
NAJstarsze drzewo Polski znajduje się w Henrykowie Lubańskim w powiecie lubańskim. Jego dokładną lokalizację znajdziecie na mapie umieszczonej na końcu wpisu.
NAJstarsze zdanie w języku Polskim - Henryków / Brukalice
Według wszystkich badań i przekazów, to właśnie na Dolnym Śląsku zostało spisane pierwsze zdanie w języku polskim. W Henrykowie, w posiadłości śląskiej, ponad 700 lat temu zostało wypowiedziane i zapisane w Księdze Henrykowskiej zdanie:
"DAYUT IA POBRUSA A TO POZIWAI "
Jeżeli jest to naprawdę pierwsze zdanie w języku polskim, to musimy przyznać, że nasz język sporo ewoluował od tamtego czasu i gdybyśmy znaleźli sposób na teleportację w czasie, to raczej byśmy się nie dogadali jak "Polak z Polakiem". Jedno jest pewne, pierwsze zapisane zdanie w języku polskim znajduje się na terenie Dolnego Śląska i nikt mu tego nie odbierze. Z tej okazji powstała także tablica upamiętniająca to wydarzenie i znaleźć ją można przy drodze pomiędzy Henrykowem a Brukalicami.
NAJwyższy wulkan w Polsce - Ostrzyca Proboszczowicka
NAJwyżej położony przystanek kolejowy - Jakuszyce
Jeżeli jesteśmy już przy wymienianiu najwyższych atrakcji Dolnego Śląska, to nie mogliśmy pominąć NAJwyżej położonego przystanku kolejowego w Polsce. Zlokalizowany jest w Jakuszycach w Szklarskiej Porębie na wysokości 886 m n.p.m. Jeżeli chcecie dojechać do tego pięknego i malowniczego punktu, to polecamy wybrać się Koleją Izerską, czyli tak potocznie nazywaną trasę kolejową na odcinku Jelenia Góra - Szklarska Poręba - Korenov. My dostaliśmy się tam samochodem, ale też widzieliśmy śmiałków, którzy dojeżdżali w to miejsce rowerami. A Wy jaki sposób byście preferowali?
NAJwyżej położony rynek w Polsce - Boguszów-Gorce
Pomimo, że Dolny Śląsk nie posiada najwyższych gór w Polsce, to Boguszów-Gorce z dumą dzierży NAJwyżej ulokowany rynek w Polsce, położony dokładnie na wysokości 591,58 m n.p.m. W tej samej miejscowości znajduje się także najwyżej położony stadion w Polsce, przy ulicy Kusocińskiego 1 (664 m n.p.m.). Nie jest to może zbyt wielkie miasto, ale z pewnością trzeba im przyznać, że mierzą naprawdę wysoko!
NAJwiększa drewniana barokowa świątynia na ŚWIECIE - Kościół Pokoju w Świdnicy
Czas na przedstawienie jednej z atrakcji Dolnego Śląska, która wywołała na nas naprawdę olbrzymie wrażenie. Kościół Pokoju pw. Świętej Trójcy w Świdnicy to z zewnątrz bardzo niepozorna budowla, która skrywa w środku prawdziwe piękno. Świątynia powstała w XVII wieku przy użyciu nietrwałych materiałów, takich jak drewno, glina oraz słoma, a pomimo tego zachowała się do naszych czasów. Bogate zdobienia wnętrz zawdzięcza wiernym oraz rodom szlacheckim wspierającym jego powstanie (np. rodu Hochbergów). Przybytek potrafi pomieścić w sobie 7 500 wiernych, co czyni go NAJwiększą tego typu budowlą na świecie.
NAJwiększy zbiornik poflotacyjny w EUROPIE - Żelazny Most koło Rudnej
Ten kolos należący do KGMH Polska ma pojemność 700 milionów m3 (z możliwością powiększenia do 1,1 mld m3) i stanowi największy zbiornik poflotacyjny w całej Europie (a drugi na świecie) o areale 1394 ha. Na potrzeby jego wybudowania zalano trzy wioski: Barszów, Kaliszówka oraz Pielgrzymów. Powiada się, że znajduje się w nim cała Tablica Mendelejewa, a mieszkańcy żyjący w pobliżu zbiornika mają zapewnione raz do roku specjalne wczasy w uzdrowiskach, by oczyścić organizm. Nie są to potwierdzone przez nas informacje, jednak wierząc ludowym przekazom, tak w rzeczywistości może być. Wstęp na teren zbiornika jest zakazany i stanowi prywatną własność KGHM Polska. Z ocen ekspertów zbiornik Żelazny Most jest bezpieczny i nie grozi mu żadne niebezpieczeństwo. Jednak gdyby coś poszło nie tak i z powodu trzęsienia ziemi / zamachu lub innych nieszczęść doszło do przerwania wału, skutki byłyby katastrofalne. Skali zniszczeń i zatrucia środowiska nie da się wyobrazić. Prawdopodobnie byłoby to zdarzenie porównywalne z Czarnobylem.
NAJstarsza kopalnia złota w Polsce - Kopalnia Złota w Złotym Stoku
Jeżeli jesteśmy już w temacie kopalni, to na Dolnym Śląsku znajduje się najstarsza kopalnia złota w Polsce, usytuowana w Złotym Stoku. Jest to obiekt, który często odwiedzaliśmy w dzieciństwie w ramach wycieczek szkolnych. Od tego czasu kopalnia mocno ruszyła do przodu i ciągle rozwija swoje atrakcje. Niedawno powiększono ją o Średniowieczny Park Techniki, który kryje w sobie wiele ciekawych starożytnych maszyn.
Pierwsze wzmianki o złotonośnym potencjale tego terenu, sięgają nawet 4000 lat wstecz. Na terenie Złotego Stoku rudę złota i arsenu odkryto najprawdopodobniej w VII wieku, jednak wydobycie górnicze rozpoczęło się dopiero w XIII wieku i trwało do 1962 roku, kiedy to na skutek decyzji politycznych została zlikwidowana i zamknięta. Teraz kopalnia na nowo wydobywa złoto, jednak już nie na skalę przemysłową, a turystyczną - dokładnie z ich kieszeni. Naszym zdaniem jest to atrakcja godna polecenia, ponieważ kryje w sobie wiele niezwykłych historii związanych z początkiem górnictwa na terenie Śląska.
NAJwiększy obiekt cysterski na Świecie - Opactwo Cystersów w Lubiążu
Kolejna perełka skrywająca się na Dolnym Śląsku, która nie ma sobie równych na całym świecie. Opactwo Cystersów w Lubiążu to potężny kompleks, który został wybudowany w XVII wieku i swoim rozmachem (kubatura ok. 330 tyś. m3) przyciąga wielu turystów każdego roku. Zakonnicy w białych habitach pojawili się na ziemiach Śląska około roku 1160 za sprawą Bolka I. Prowadzili oni ubogie, lecz pracowite życie. Silnie rozwijana gospodarka Cystersów zapewniła pobliskim terenom np. kuźnie, młyn, stodoły jak i hodowle zwierzyny.
O tym, że Opactwo Cystersów jest czymś niezwykłym świadczy także to, że swoim splendorem zauroczył nieżyjącego już Micheala Jacksona. W 1997 roku złożył on niespełna półgodzinną wizytę w Opactwie, które poskutkowało planami nabycia posiadłości i przerobienia jej na europejską rezydencję króla popu. Transakcja nie została jednak sfinalizowana i dzięki temu do dziś możemy cieszyć się majestatem Opactwa Cysterskiego w Lubiążu, ponieważ jest on w dalszym ciągu do dyspozycji turystów.
NAJstarsze ZOO w Polsce - ZOO we Wrocławiu
ZOO we Wrocławiu jest jednym z kluczowych miejsc odpowiedzialnych za turystykę w stolicy Dolnego Śląska. Funkcjonuje ono od roku 1865 i przez te lata weszło w posiadanie największej ilości zwierząt w polskich ogrodach zoologicznych. Wrocławski ogród szczyci się także tym, że jest najczęściej odwiedzanym miejscem w Polsce, w którym liczba zwiedzających przebija nawet Wawel. Ta informacja brzmi dla nas prawdopodobnie, ponieważ kolejki do ZOO są ogromne, a po niedawnym wybudowaniu Afrykarium mamy do czynienia z podwójnym staniem w szeregu ludzi. Brzmi zniechęcająco? Proszę jednak pamiętać, że nie tworzą się one bez powodu. Park zoologiczny jest miejscem naprawdę przepięknym z dobrze utrzymanymi zwierzętami, żyjącymi często w najlepszych dostępnych warunkach w Europie. Jest to atrakcja, w której można spędzić wiele godzin i ciekawie zagospodarować swój dzień.
NAJwyższy budynek mieszkalny w Polsce - Sky Tower Wrocław
Skoro jesteśmy przy tematyce Wrocławia, to gigant górujący nad przestrzenią miejską stolicy Dolnego Śląska jest NAJwyższym budynkiem mieszkalnym w Polsce. Sky Tower, bo o nim właśnie mowa, powstawał przez długie lata, lecz kiedy go wybudowano, nie dało się go nie zauważyć. Od tego czasu został on przez wiele osób pokochany, jak i znienawidzony. Niektórzy narzekają, że szpeci on wygląd Wrocławia, inni zaś zachwycają się jego niecodziennym kształtem oraz rozmiarem. Stanowi on także genialny punkt widokowy na panoramę miasta, którą można podziwiać z poziomu 49 piętra (wys. ok. 200 metrów), na który wjeżdża się windą w czasie około 50 sekund. Cały budynek liczy 50 pięter i wznosi się na wysokość 212 metrów.
NAJdłuższy drążony tunel w Polsce - Mały Wołowiec koło Wałbrzycha
Tuneli w Polsce jest jak na lekarstwo, dlatego tym bardziej cieszy nas, że najdłuższy z nich znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego. Podziemna trasa została wydrążona w górze Mały Wołowiec łącząc ze sobą Jedlinę-Zdrój i Wałbrzych. Tworzą je dwie równoległe trasy - pierwsza wydrążona została w roku 1876/79 i mierzy 1560 metrów. Druga droga przeznaczona jest dla ruchu kolejowego i to właśnie ona zajmuje pierwsze miejsce wśród najdłuższych tuneli w Polsce, mając 1601 metrów długości. Dlaczego zdecydowano się drążyć tak długi tunel? Optymalizował on trasę między Wałbrzychem a Kłodzkiem. Kolejnictwo w Wałbrzychu odgrywała bardzo ważną rolę ze względu na górniczy charakter miasta, dlatego opłacalnym było zdecydowanie się na taki krok. Wstęp do tuneli jest zabroniony, jednak pierwszy z nich, który wyłączony został z użytku, nie jest zablokowany ani zatarasowany.
NAJstarszy dzwon w Polsce - Dzwon w Strzegomiu
Wiele osób zna najsłynniejszy dzwon w Polsce - Dzwon Zygmunta, bijący na wieży Katedry Wawelskiej w Krakowie. Warto jednak wiedzieć, że nie jest on najstarszym dzwonem i ma "zaledwie" 500 lat. W Strzegomiu można bowiem znaleźć wciąż bijący dzwon mający aż 700 lat! Został on wykonany w roku 1318, w związku z tym w roku 2018 będzie obchodził swoje okrągłe urodziny. Ufundowany został przez rycerza polskiego lub czeskiego pochodzenia, któremu na imię było Przebór. Dzwon nieprzerwanie pełni służbę na wieży bazyliki w Strzegomiu i cieszy się dobrym stanem technicznym zwiastującym jeszcze jego długą karierę. Jedynym unowocześnieniem wprowadzonym w mechanizm pracy dzwona, jest technologia wprowadzania go w ruch, która została zmechanizowana.
NAJdłuższy kamienny wiadukt w EUROPIE - Bolesławiec
Naszą listę postanowiliśmy zakończyć najdłuższym kamiennym wiaduktem w Europie, który znajduje się w Bolesławcu. Kamienny kolos, łączący dwa brzegi rzeki Bóbr, ma długość 490 metrów i wznosi się na wysokość 26 metrów. Instalacja została zaprojektowana w roku 1844 i wybudowana w przeciągu dwóch lat. Do dziś pełni on swoją funkcję i po gruntownej renowacji w roku 2009 pozwala na przejazd pociągów z prędkością do 160 km/h. Został on także oświetlony, dlatego jeżeli ktoś z Was jest łowcą nocnych zdjęć, to serdecznie polecamy wiadukt w Bolesławcu. Za dnia robi ogromne wrażenie, to co dopiero dzieje się w nocy!
To już koniec naszego zestawienia rekordowych atrakcji Dolnego Śląska. Kilka z nich mogło Was zaskoczyć, inne nawet mogliście mijać w podróży. Mamy nadzieję, że następnym razem zatrzymacie się w ich obliczu i spojrzycie na nie jak na najwybitniejszych przedstawicieli w swoich kategoriach w Polsce, Europie i na świecie. My zaś jako mieszkańcy Dolnego Śląska możemy z dumą stwierdzić, że żyjemy w jednym z najbardziej rekordowych regionów w Polsce. Zachęcamy Was także do zwiedzania tego województwa i odkrywaniu jego tajemnic.
Jeżeli ten artykuł przypadł Wam do gustu, to zachęcamu do śledzenia naszego profilu na Facebook'u po aktualną dawkę inspirujących pomysłów na wycieczki po Dolnym Śląsku, Polsce i Europie!
Post został przygotowany w ramach realizowanego przez nas projektu "zNAJ Dolny Śląsk", o którym można przeczytać na dedykowanej stronie.
Mapa z rekordowymi atrakcjami Dolnego Śląska