Berat jest starożytnym miastem w Albanii, które zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2008 roku ze względu na wyjątkowe walory architektoniczne typowe dla okresu osmańskiego. Berat zwany jest także „miastem okna nad oknami” (ciekawostka o tym na końcu wpisu) ze względu na to, że budynki, które się w nim znajdują są zlokalizowane w dolinie i wszystkie domy mieszkalne mają skierowane okna ku przepływającej przez Berat rzece – Lumi i Ostumi. Szczególnie pięknie wygląda to w nocy, gdy rozświetlone okna mieszkań spoglądają na turystów przemierzających uliczki w mieście.
Jest to miasto historyczne, które jest jedną z głównych atrakcji w Albanii. Naszym zdaniem zdecydowanie warto zaplanować sobie zwiedzanie tego miasta, ponieważ jest to miejsce o wielkim znaczeniu kulturowym i historycznym dla Albanii. Jeżeli więc macie możliwość przyjechać tutaj z Tirany, Wlory lub Durres to warto rozpatrzyć tę możliwość. Polecamy też zatrzymać się tutaj choćby na jedną noc, by móc zobaczyć to miasto w nocnej odsłonie. Samo nocowanie w tak wyjątkowym miejscu stanowi bardzo ciekawą atrakcję.
Odwiedzając takie miejsca warto przeczytać o nich trochę przez przyjazdem, by lepiej móc zrozumieć wartość tego miejsca. Z doświadczenia wiemy, że zwiedzając niektóre atrakcje dużo lepiej się przez nie podróżuje wiedząc o nich co nieco. Z tego względu warto przeczytać ten wstęp o mieście Berat, by zrobić sobie zarys historyczny miasta.
Berat, znane również jako “Miasto Tysiąca Okien”, jest jednym z najstarszych miast w Albanii i na Bałkanach, z historią sięgającą 2400 lat.
Starożytność i Średniowiecze: Pierwsze osadnictwo w Beracie datuje się na 6 wiek p.n.e., a pierwsi zarejestrowani mieszkańcy to greckie plemię Dassaretae. Miasto było pierwotnie znane jako Antipatreia, nazwane na cześć macedońskiego generała Antypatra. W czasach rzymskich i bizantyjskich miasto było znane jako Pulcheriopolis. Co ciekawe miasto aktualną nazwę „Berat” zawdzięcza czasom, gdy było pod władaniem Bułgarów, którzy nazwali je Beligrad – czyli Białe Miasto. To właśnie z późniejszych zmian fonetycznych wzięła się nazwa Berat.
Czasy osmańskie: Berat stało się częścią Imperium Osmańskiego w 1385 roku. W tym okresie miasto zyskało swoją charakterystyczną architekturę, z licznymi domami otaczającymi zamek, co przysporzyło mu reputację „miasta okien nad oknami„.
Czasy nowożytne: W XIX wieku Berat stało się centrum albańskiego ruchu narodowego i ważną bazą wsparcia dla Ligi Albańskiej. W 1961 roku miasto zostało ogłoszone “Miastem Muzeum” przez dyktatora Envera Hodżę.
Dziedzictwo UNESCO Berat zostało wpisane na listę UNESCO w 2008 roku jako unikalny przykład miasta z okresu osmańskiego. Dziś Berat jest jednym z głównych ośrodków kulturalnych Albanii, pełnym kościołów i meczetów ozdobionych bogatymi freskami.
Berat to miejsce, które łączy w sobie wiele cywilizacji, które przez wieki współistniały i wpłynęły na jego unikalny charakter. To miasto, które naszym zdaniem każdy turysta powinien odwiedzić, aby doświadczyć bogactwa jego historii i kultury.
Atrakcje miasta Berat - co zobaczyć odwiedzając to wyjątkowe miejsce?
Miasto Berat zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO w roku 2008 i zdecydowanie ma czym się pochwalić. Jej sam klimat sprawia, że zwiedza się je z przyjemnością. Poniżej chcieliśmy przedstawić Wam w formie małego poradnika, jakie naszym zdaniem atrakcje warto zwiedzić podczas odwiedzania tego pięknego wyjątkowego miejsca.
Zabytkowa dzielnica Mangalem i Gorica
Przyjeżdżając do Beratu warto nastawić się na dużo chodzenia. Starożytna część miasta w dzielnicy Mangalem i Gorica zlokalizowana w dolinie jest głównym powodem odwiedzin turystów i to właśnie przemierzanie wąskich uliczek z historycznymi zabudowaniami są najczęściej praktykowaną formą zwiedzania. To właśnie w tym miejscu zamieszkaliśmy przez 3 noce w cenie około 500 zł ze śniadaniami (sprawdź gdzie mieszkaliśmy i jak wygląda nocleg w starym Beracie – cena 10.2023). Musimy stwierdzić, że sam pobyt w nocy w takim mieście stanowi bardzo fajne doświadczenie, a widoki z okna jakie mieliśmy potrafią zachwycić. Zamieszkaliśmy w dzielnicy Gorica i dzięki temu mogliśmy obserwować pięknie rozświetlone Mangalem wraz z Zamkiem Berat w nocy.
Kamienny Most Gorica
Most kamienny Gorica oraz most wiszący to kolejne elementy starego miasta Berat, na które warto zwrócić uwagę. Chcąc przedostać się na drugą stronę będziecie musieli je pokonać, i warto przejść się nimi dwoma. Most kamienny Gorica ma zdecydowanie większą wartość kulturową, ponieważ został wybudowany około 1780 roku pod panowaniem Aliego Pashy, który zmodernizował drewniany most. Obecnie Most Gorica został zmodernizowany w roku 1922 i mierzy niecałe 130 metrów. Wyjątkowość mostu można podziwiać także po zachodzie słońca, ponieważ jest pięknie podświetlony ukazując jego 7 fenomenalnych łuków. Most wiszący jest bardziej modernistyczną formą, która lekko zaburza nam historyczny wygląd Mangale. Ciekawostką z nią związaną jest, to że jeżeli na środku podskoczycie to będziecie mogli poczuć falowanie całej konstrukcji.
Zamek Berat / Zamek Kala nad dzielnicą Mangalem
Zamek Berat na wzgórzu zwany także jako Zamek Kala to kolejna atrakcja, którą warto odwiedzić będąc w Beracie. Sama twierdza została wybudowana w XIII wieku chociaż historycznie jego początki sięgają VI wieku p.n.e. Zastał on wybudowany na trójkątnym wzgórzu i uzbrojony w liczne wieże strzegące twierdzy. Co nas najbardziej zaskoczyło, że aktualnie wnętrze zamku zamieszkiwane jest przez mieszkańców. Wewnątrz murów znajduje się niewielkie osiedle z zabytkowymi domkami, w których na co dzień żyją mieszkańcy a spora ich liczba jest do wynajęcia. Wejście do zamku jest bezpłatne, jednak istnieje możliwość wynajęcia przewodnika, który oprowadzi Was po Zamku Kala.
Co ciekawe, z miejscem tym wiąże się także legenda, o dwóch braciach Tomota i Shpiraga, którzy walczyli o względy pięknej wróżki. Otóż toczyli oni zacięty spór o względy damy, jednak Bóg nie mogąc dłużej patrzeć na toczący się bratobójczy spór postanowił zamienić ich w góry. Tomori to góra, której wierzchołki są zasypane śniegiem (2379 m n.p.m.), a Shpiraga (1218 m n.p.m.) to góra jakby pofalowana. Wróżka została zamieniona w górę na której aktualnie znajduje się Zamek Berat, a rzeka płynąca u jej podnóży to łzy wylane z powodu nieszczęśliwej miłości.
Muzeum Ikon Onufrego na Zamku w Beracie
Kolejnym bardzo interesującym miejscem jest Muzeum Ikon Onufrego znajdującego się w katedrze pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny. Ze względu na wielką ateizację państwa podczas władania Hodży spora część świątyni została pozbawiona swojej religijnej części, przez co mogła zostać zagospodarowana na część muzealną przy wystawieniu ikon Onufergo. Zostały w niej skolekcjonowane liczne dzieła największych artystów z dziedziny ikon sakralnych w Albanii, w tym wielu dzieł mistrza Onufrego i jego uczniów.
Największym skarbem jest jednak oryginalny ikonostas z 1806 roku.
Wstęp do Muzeum jest odpłatny i kosztuje 300 LEK (10.2023) i naszym zdaniem warto udać się do niego, by zobaczyć te piękne dzieła sztuki.
Punkt widokowy przy Cerkwii św. Michała Archanioła
Wędrując po Beracie na pewno zobaczycie na zboczu wzgórza cerkwie obserwującą miasto. To cerkwia św. Michała Archanioła, do której można bezpośrednio dojść z dzielnicy Mangalem. Prowadzi na nią kamienna droga, która wiedzie dość ostro pod górę. Niestety nie jest ona otwarta do zwiedzania i w większości czasu pozostaje zamknięta. Jak większość przybytków sakralnych w Albanii została ona w znaczący sposób zdewastowana podczas wielkiej ateizacji kraju przeprowadzanej przez Hodżę, który chciał odciąć kraj od wszelkiej religii.
Chociaż sama cerkwia jest zamknięta, to stanowi genialny punkt widokowy na Berat, który zdecydowanie warto odwiedzić.
Stara brama Pashy oraz plac założycieli
Kolejnym ciekawym punktem na mapie miasta Berat jest stary plac wraz z zabytkową Bramą Pashy wybudowanej w XVII wieku. Na placu znajduje się też interesujący budynek noszący nazwę Sarajet e Vrionasve będącym byłą siedzibą mieszkalną jednej z najbardziej wpływowych rodzin szlacheckich w Albanii – rodziny Vrioni. Swoją władzę zdobyli głównie za czasów panowania Imperium Osmańskiego, ale ich wpływy są widoczne aż do czasów współczesnych. Przez wiele lat członkowie rodziny Vrioni sprawowali znaczące funkcje w rządach Albańskich np. jako minister finansów / minister sprawiedliwości / minister infrastruktury.
Promenada Republika
Promenada Republika to kolejny punkt, który warto odwiedzić. Jest to centrum życia miejskiego, w którym odnajdziecie wiele klimatycznych kawiarenek, restauracji oraz sklepików.
Znajduje się tutaj też szeroki wybór bankomatów, z których możecie wyciągnąć gotówkę. Będzie ona zdecydowanie potrzeba, ponieważ w wielu miejscach Albanii nie przyjmuje się płatności online. Z tego względu zawsze warto mieć ją ze sobą.
Przy promenadzie znajduje się duży skwer zieleni, przy którym w upalne dni można się skryć od słońca.
Co zjeść w Beracie? Spróbuj kuchni albańskiej.
Spędziliśmy w Beracie 3 dni i byliśmy w kilku restauracjach, jednak jedna zyskała nasze największe uznanie. Znajduje się ona przy kamiennym Moście Gorica i serwuje domową kuchnię albańską. Restauracja nazywa się „Eni Traditional Food Berat” i możecie w niej zjeść regionalne, tradycyjne potrawy. Posiadają menu w języku angielskim, jednak sama komunikacja z obsługą w tym języku jest dość ciężka. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by użyć translatora lub wskazać potrawy jakie chce się zjeść.
Na pewno będąc w Albanii warto spróbować Musaki, Ferges, Vienez czy też baraninę. Każdy znajdzie coś dla siebie, ponieważ są też opcje wegetariańskie takie jak nadziewana papryka lub bakłażan.
Większość dan serwowanych jest oddzielnie ich ceny wahają się w granicy od 300 LEK (12 zł) do 600 LEK (24 zł). Nie są to dania obiadowe, dlatego warto zamówić sobie kilka różnych posiłków i popróbować ich.
Tak jak w przypadku innych miejsc warto mieć ze sobą gotówkę, ponieważ z płatnościami online na miejscu może być ciężko.
Podsumowanie pobytu w Beracie oraz kilka porad
Berat to przepiękne miejsce w Albanii, które zdecydowanie warto odwiedzić. Jego wyjątkowość doceniają turyści z każdego zakątka świata, a gościnność albańczyków jest na bardzo wysokim poziomie, dlatego zawsze zostaniecie fajnie ugoszczeni. Z racji popularności Berat jest często zatłoczony przez turystów przez co parkowanie w strefie zabytkowej jest praktycznie niemożliwe. Poniżej zamieścimy kilka porad odnośnie zwiedzania Beratu a także ogólnych dotyczących Albanii.
Ciekawostka: Miasto Berat często jest błędnie nazywane Miastem Tysiąca Okien. Szczególnie podkreślają to mieszkańcy, że błąd wkradł się w tłumaczeniu ponieważ oficjalnie nazywa się je miastem okien nad oknami.
Qyteti i një mbi një dritareve. – Miasto jednego na jednym oknie.
Qyteti i një mijë dritareve. – Miasto tysiąca okien.
- Gotówka – warto mieć ją zawsze ze sobą. W Albanii płaci się walutą LEK, która w przeliczeniu wynosi 100 LEK = 1 euro = 4,4 zł (na 10.2023). Niestety w wielu miejscach nie zapłacicie kartą, ponieważ płatności online są tutaj obarczone prowizją na sprzedającym, dlatego bronią się przed tym jak mogą.
- Bankomaty – pomimo posiadania karty Revolut dającej nam zawsze swobodę w zagranicznym płaceniu i bezprowizyjnym wyciąganiu pieniędzy z większości bankomatów, tak w Albanii każdy bankomat pobiera prowizję od 500 LEK do 1000 LEK. Najniższą prowizję spotkaliśmy w banku Union Bank. Do połowy roku 2023 Scandi Bank nie pobierał opłaty z karty Revoult, jedna się to zmieniło i aktualnie pobiera 600 LEK.
- Nocleg w starym mieście jest genialnym pomysłem i sam nocleg w starożytnym mieszkaniu stanowi fajną atrakcję. My spędziliśmy 3 noce w cenie około 500 zł ze śniadaniami (sprawdź gdzie mieszkaliśmy i jak wygląda nocleg w starym Beracie – cena 10.2023) i zdecydowanie szansa zobaczenia Beratu w nocy jest tego warty.
- Jeżeli chcecie wypożyczyć auto podczas swojej podróży to warto to zrobić z wykorzystaniem lokalnych sieci. Są one tańsze niż duże korporacje i często można znaleźć fajne oferty. Na przykład można znaleźć bardzo fajnego VW Golfa bez depozytu w cenie około 150 euro za 7 dni. Oczywiście oferty mogą się zmieniać w zależności od sezonu, dlatego warto zamawiać z wyprzedzeniem (Sprawdź lokalne sieci wypożyczające auta). Odnośnie jazdy to musimy od razu ostrzec – Albańczycy jeżdżą jak chcą. Auto stojące na awaryjnych, bo kierowca musiał pójść do sklepu to normalka.
- Karta telefoniczna – warto kupić ją w Vodafone lub sieci ONE. Mają one porównywalne oferty a korzystając z karty polskiej zapłacicie majątek.
- Do Beratu można dojechać praktycznie z każdego miasta marszrutką, jeżeli nie posiadacie własnego samochodu. Nawet z Sarande widzieliśmy busy oznaczone Berat, tak więc jest to miejsce do którego kursuje wiele linii. Niestety harmonogram jazdy busów jest bardzo ciężki do ustalenia, ponieważ zmienia się z zapotrzebowaniem. Warto więc zaplanować go sobie dopiero po przyjeździe do głównej lokalizacji i udania się na najbliższy punkt PKS i dowiedzieć się na miejscu, jak wyglądają kursy na najbliższe dni.
Nasz wpis był dla Ciebie pomocny? Możesz nas wesprzeć 🙂 Najlepszym sposobem na wsparcie naszego bloga jest kupienie naszych produktów, które Tworzymy z myślą o Tobie! Sprawdź nasze interaktywne mapki oraz ebooki. Każda podróż zaczyna się od wyboru miejsca w jakim chcielibyście się znaleźć! Jeżeli poszukujecie tanich biletów lotniczych to zobaczcie TANIĄ WYSZUKIWARKĘ LOTÓW. Z nią zawsze traficie na dobrą cenę biletów lotniczych. Znacie Revolut? Z pewnością słyszeliście o niej. Jeżeli nie to jest to karta walutowa, która pozwoli Wam zaoszczędzić na przewalutowaniu. Dodatkowo zyskujecie z nią w planie premium ubezpieczenie turystyczne, ubezpieczenie lekarskie, NordVPN, Tindera i inne rzeczy. Zarejestruj się i zamów Revolut dla siebie. Planujesz podróż promem? Sprawdź ofertę największej wyszukiwarki przewoźników morskich Direct Ferries – z nimi na pewno skorzystasz z najlepszej oferty. Możesz też zamówić nocleg za pomocą naszego linku afiliacyjnego na Booking.com. Dzięki niemu część prowizji Bookingu trafi do nas – Twoja cena się więc nie zmienia. Planujesz wynająć auto? Podobnie jak w przypadku noclegu robiąc to przez nasz link otrzymamy prowizję od serwisu. Ty nie zapłacisz więcej, a my otrzymamy część wynagrodzenia dealera. Jeżeli wybierasz się do popularnych atrakcji turystycznych to warto zakupić taki bilet z wyprzedzeniem. Ominiesz dzięki temu kolejki lub trafić na ciekawą promocję. Sprawdź je z aplikacją Tiqets.
