Butrint to jedno z najciekawszych atrakcji w Albanii, które rekomenduje każdy przewodnik po tym regionie. Starożytne miasteczko znajduje się 20 kilometrów od Sarandy i stanowi niezwykle ważny zabytek kultury Bałkańskiej. Doceniono go na tyle, że w latach 1992 Butrint stał się pierwszym zabytkiem w Albanii, który został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na burzliwą historię Albanii w latach 1994 do 2005 Butrint trafił na listę miejsc zagrożonych, dzięki której zminimalizowano grabieże i plądrowanie tego bezcennego miejsca.
Aktualnie Butrint to nie tylko pozostałości kultur, które zamieszkiwały te obszary od XII wieku p.n.e., ale także Park Narodowy do którego przybywają tłumy. Osobiście moglibyśmy nazwać Butrint bałkańskimi Pompejami, ponieważ z pewnością jest to miejsce mające bardzo wielką wartość kulturowo-historyczną danego regionu, którą zdecydowanie warto odwiedzić będąc w okolicach Albanii.
Butrint znajduje się w samym sąsiedztwie Ksamilu słynącego z rajskich plaż i błękitnej wody. Jest to jeden z popularniejszych ośrodków wypoczynkowych w Albanii, dlatego jeżeli chcecie odwiedzić Butrint z Sarande to właśnie musicie kierować się na Ksamil. Najprostrzym sposobem na dojazd do Parku Narodowego Butrint (oraz na zwiedzenie innych popularnych atrakcji w Albanii) jest skorzystanie z własnego samochodu. Można go wypożyczyć w jednej z lokalnych wypożyczalni (sprawdź ofertę aut nawet od 20 euro za dzień). Przy wejściu do Parku Narodowego Butrint znajduje się duży darmowy parking dla samochodów. Jego ruchem kieruje strażnik, który wskazuje miejsca do parkowania.
Drugim sposobem na dostanie się do Butrintu z Sarandy jest skorzystanie z taksówki (około 1500 LEK / 15 euro) lub pojechanie autobusem / busem. Tutaj cenny są zmienne i zależą od sezonu od150 LEK ~ 200 LEK. Warto pamiętać, że płatności w Albanii zazwyczaj są akceptowane jedynie za gotówkę. Busy odjeżdżają z Sarande do Ksamilu przeważnie co 20 minut z głównego placu (39.874605758467695, 20.007033559527606), a powroty z Butrintu kursują co pełną godzinę.
Przed przyjazdem warto poczytać trochę o tym miejscu, by lepiej i bardziej świadomie można było poznawać to niezwykłe miejsce. Zazwyczaj kolejka do Butrintu jest długa, jednak są to w zdecydowanej większości grupy zorganizowane. Możecie więc śmiało je ominąć i pójść do kasy, by zakupić swoje bilety.
Koszt biletu wstępu do Parku Narodowego Butrint (aktualne na 10.2023)
Bilet normalny – 1000 lekë (10 euro)
Bilet grupowy (minimum 12 osób) – 800 lekë za osobę (8 euro)
Dzieci (12-18) – 500 lekë (5 euro)
Dzieci (poniżej 12) – darmowe
W zależności od tego, w jakiej porze roku będziecie zwiedzali Butrint to nie musicie się obawiać o nadmierne słońce, ponieważ praktycznie cały teren parku porastają drzewa dające cień. Nie brakuje tam także źródełek z wodą, tak więc będziecie mogli na bieżąco uzupełniać swoją wodę.
Chcesz zwiedzić Butrint z psem? Nie ma sprawy – na teren parku można wchodzić ze zwierzętami. Należy jednak prowadzić je na smyczy oraz utrzymać po nich porządek. Proszę pamiętać, że jest to bardzo ważne miejsce historycznie i należy zwiedzać je z należytym szacunkiem.
Zaraz obok kasy znajdziecie też darmowe ulotki zawierające podstawowe informacje o Parku Narodowym Butrint oraz jego najcenniejszych zabytkach. Jest tam też dołączona mapka. Ulotka jest przetłumaczona na wiele języków – w tym polskim.
Zwiedzanie z wózkiem – odradzamy zwiedzanie Butrintu z wózkiem. Niestety ścieżki są bardzo wyboiste i jest tutaj wiele schodów. Jeżeli ktoś się uprze, to będzie mógł się wspomagać wózkiem, jednak do wielu z atrakcji będzie go trzeba wnosić. Jeżeli są z wami mniejsze dzieci to zdecydowanie polecamy zabranie ze sobą chusty lub nosidełka ergonomicznego.
Wycieczka zorganizowana - zwiedź Butrint z przewodnikiem
Jeżeli nie lubisz tworzyć planów podróży na własną rękę i nie za bardzo masz ochotę targować się w lokalnych biurach podróży to możesz skorzystać z oferty GetYourGuide, która ma kilkanaście ofert wycieczek i specjalnie dla Ciebie są one w bardzo korzystnej cenie. Wraz z przewodnikiem pojedziesz busem do Butrintu, gdzie w języku angielskim / włoskim opowie Ci o tym wspaniałym miejscu. Podczas 6 godzinnej wycieczki wypoczniesz także na plażach Ksamilu, tak więc wszystko co dobre masz zapewnione.
Co fajne w takiej ofercie to wykupujesz ją z możliwością anulowania do 24h przed wycieczką. Dodatkowo płatność jest online, więc nie musisz wypłacać LEK ani martwić się o niekorzystne przewalutowanie na miejscu. Jedziesz i zwiedzasz ze spokojną głową.
Zwiedzanie Parku Narodowego Butrint oraz jego atrakcji
Zwiedzanie Parku Narodowego Butrint można zaplanować na około 2 godziny spokojnego spaceru. Jest tutaj wiele stanowisk archeologicznych, którym warto poświęcić czas. Jak wspominaliśmy wcześniej, miejsce to ma bardzo długą historię i początki osadnictwa rozpoczęły się tutaj prawdopodobnie już w XII – X wieku p.n.e. Zgodnie z opowiadaniami zasiedlili się tutaj Illirowie, będący legendarnymi przodkami Albańczyków i tak powstała pierwsza osada. W późniejszych latach miasto zasiedlili Grecy, którzy rozwinęli Butrint w kierunku portowo-handlowym. Ze względu na strategiczne położenie Butrintu często padał on ofiarą wojen i przechodził z rąk do rąk. Z tego względu zwiedzając Butrint można zobaczyć sporo naleciałości różnych kultur i architektury.
Bardzo duży wpływ na rozbudowę i architekturę miasta mieli na przykład greccy Rzymianie, Wenecjanie czy też Państwo Osmańskie. W jednym miejscu można więc zobaczyć wpływ wielkich mocarstw, które znamy z podręczników historii. Trasa zwiedzania oprowadza nas po takich zabytkach jak grecki Amfiteatr, pozostałości po rzymskich termach, chrześcijańską bazylikę, pozostałości świątyni Asklepiosa, Lwią Bramę oraz warownię z muzeum, która była kilkanaście razy przebudowywana przez kolejnych władców.
Na końcu wpisu zamieściliśmy mapkę z proponowaną przez nas, optymalną trasą zwiedzania zabytków w starożytnym miasteczku Butrint. Zwiedzając go w ten sposób na pewno zobaczycie wszystkie najistotniejsze zabytki. Nie żałujcie na nie czasu i poświęćcie chwilę na zapoznanie się z ich historią umieszczoną na tabliczkach informacyjnych.
Wieża Wenecka
Mijając kasę biletową polecamy skręcić zaraz w prawo do Weneckiej Wieży. Jest to dość „świeża” budowla, ponieważ została wybudowana na przełomie XV~XVI wieku i jest jedną z najlepiej zachowanych budowli jaką zobaczycie zwiedzając Butrint. niestety, wejście na wieżę jest niemożliwe, a szkoda, ponieważ na pewno rozlegają się z niego bardzo piękne widoki. Pod wieżą znajdują się ruiny dawnej, rzymskiej łaźni.
Pałac Triconch
Kolejnym zabytkiem jaki spotkamy na mapie naszej wycieczki znajduje się zaraz w zagajniku za Wieżą Wenecką. Jest to sporych rozmiarów Pałac Triconch, który z domu miejskiego został rozbudowany w wielki pałac mniej więcej w IV wieku. Wzorowany był on na styl romański z wieloma mozaikami na podłodze. Inskrypcje na wejściu do pałacu sugerują, że właścicielem tej posesji był ktoś na pozycji senatora – czyli wpływowa osoba zamieszkująca ten teren. niestety rozbudowa pałacu musiała zostać zaprzestana przez podnoszący się poziom wody. W około IX wieku wykorzystano pozostałości po pałacu jako targowisko, zaś w XIII wieku pełnił on funkcje sakralne.
Baptysterium w Butrint
Baptysterium w Butrint, to kolejne bardzo ważne stanowisko archeologiczne w Parku Narodowym Butrint. Na szczególną uwagę zasługuje mozaika znajdująca się na podłodze. Uważa się, że jest to jedna z najlepiej zachowanych tego typu mozajek mających sakralne znaczenie. Ich ułożenie wzoruje się na liczbie osiem mającym symboliczne znaczenie w Chrześcijaństwie odnoszące się do zbawienia. Zbawienie jest głównym motywem tej mozaiki wyrażającym siłę wody będącym źródłem zbawienia oraz życia.
Co warto podkreślić to fakt, że mozaika jest w większości pokryta osadem, by chronić ją przed erozją. Tylko kilka razy w roku jest ona odsłaniana dla turystów, tak więc jeżeli będziecie mogli ją zobaczyć to znaczy, że mieliście sporo szczęścia.
Wielka Bazylika
W dalszej części trasy zobaczycie Wielką Bazylikę w Butrincie, będącą jedną z większych pozostałości znajdującym się na terenie parku. Określa się, że bazylika została wybudowana około V wieku. Podłoga bazyliki też była pokryta mozajką, której twórcą był ten sam rzemieślnik, który wykonał mozajkę w Baptysterium. Przez setki lat bazylika była rozbudowywana i rekonstruowana. Jest to jedna z sześciu świątyń, których ślady odkryto na terenie Parku Narodowego Butrint.
Jej wielkie portale tworzą niezwykły klimat i na pewno będą wdzięczną scenerią do zrobienia sobie pamiątkowych zdjęć.
Lwia Brama
Kolejnym miejscem, które warto odwiedzić jest Lwia Brama, która została tak nazwana z powodu płaskorzeźby znajdującej się nad nią. Przedstawia ona sylwetkę lwa mającego głowę byka. Sama płaskorzeźba nie była tu umieszczona podczas budowy muru. Została ona przemieszczona z innego miejsca, żeby obniżyć wejście przez mur w celach obronnych. Dzięki takiemu zabiegowi można było łatwiej bronić wejścia do środka fortyfikacji i uniemożliwiała ona wjazd konny na jej teren.
Zaraz za bramą znajduje się źródełko poświęcone kultowi Nymphis. Na źródełku znajduje się inskrypcja umieszczona tutaj przez Rzymian prawdopodobnie w II wieku mówiący o tym, że źródełko zostało założone przez Junia Rufina (w tłumaczeniu – Junia Rufina friend of nymphis).
Muzeum i zamek w Butrint
Na wzgórzu Butrintu znajduje się zamek z muzeum archeologicznym. Nie jest to wielka fortyfikacja, jednak z jej murów można zobaczyć wiele pięknych widoków na okolicę oraz otaczające Butrint jezioro. Do samego zamku nie można wejść i jedynym punktem jaki został udostępniony dla ruchu turystycznego jest balkon na wieży widokowej. To właśnie z niej można podziwiać Butrint z góry.
Poniżej wieży znajduje się wejście do Muzeum Archeologicznego Butrint, w której umieszczono skarby odnalezione na terenie miasta. Znajdują się tam między innymi starożytne wazony, monety, popiersia, narzędzia, płaskorzeźby i fragmenty mozajek. Duże wrażenie robią także posągi oraz popiersia, które swoją historią sięgają czasów rzymskich.
Muzeum jest pod baczną ochroną i w jego środku nie można wykonywać zdjęć oraz wchodzić ze zwierzętami.
Z informacji praktycznych – znajdziecie też tutaj toaletę, z której można skorzystać za darmo.
Amfiteatr i Świątynia Asklepiosa
Na koniec została najważniejsza oraz najbardziej fotogeniczna atrakcja w Butrincie. Mowa oczywiście o rzymskim amfiteatrze oraz Świątyni Asklepiosa.
Sanktuarium Asklepiosa, odkryte podczas wykopalisk w teatrze w 1929 r. przez L.M. Ugoliniego, to niewielki budynek przypominający świątynię, częściowo ukryty przez struktury jaskini teatru i podzielony wewnątrz na pronaos i naos. Wiele z tego, co widzimy dzisiaj, jest wynikiem rzymskiej rekonstrukcji, jednak wydaje się, że po raz pierwszy został zbudowany w czasach hellenistycznych: jego terminus ante quem jest uważany za inskrypcję dedykacyjną w teatrze, którą można datować na lata 232-167 pne. Obecnie uważa się, że został zbudowany między końcem IV a początkiem III wieku pne.
Co ciekawe Sanktuaria Asklepiosa, w których jako lekarze służbę pełnili kapłani tego bóstwa, spełniały funkcję obecnych szpitali i uzdrowisk. Stosowano w nich w szerokim zakresie przyrodolecznictwo oraz rytualne praktyki (inkubację) i zróżnicowane zabiegi lecznicze (post, kąpiele, masaże, ćwiczenia fizyczne). Przygotowująca zwykle do leczenia inkubacja była praktyką polegającą na spędzeniu nocy w świątyni, a następnie zinterpretowaniu przez kapłanów wieszczego snu, który miał wskazywać sposób kuracji chorego.
W wodach przy skarbcu Asklepiosa warto wypatrywać żółwi wodnych, ponieważ właśnie tutaj mają swoje siedlisko.
Podsumowanie oraz interaktywna mapa z gotowym planem na zwiedzanie Butrintu
Butrint to zdecydowanie miejsce, które warto odwiedzić. Jego historia oraz wartość historyczno – kulturowa sprawia, że jest to miejsce mające, które trzeba odwiedzić będąc w pobliżu. Jeżeli zastanawialiście się, czy warto odwiedzić Butrint to mamy nadzieję, że nasz wpis oraz zdjęcia Was do tego przekonały.
Poniżej przedstawiamy interaktywną mapę zwiedzania Butrintu w kolejności, jaką najlepiej rozpocząć eksplorowanie tego miejsca.
Kilka informacji praktycznych zanim udacie się na zwiedzanie:
- Zwiedzanie Butrintu możliwe jest w każdy dzień tygodnia od godziny 9 rano do 19:00. Warto pamiętać, że ostatnie wpuszczenie jest na godzin przed zamknięciem.
- Na zwiedzanie Parku Narodowego Butrint należy poświęcić około 2 godzin, jednak realnie spędzicie tam nawet 3 lub 4 godziny. Nie warto się śpieszyć, ponieważ zwiedzanie takich atrakcji przebiega najlepiej, gdy macie czas poczytać o nich.
- Przy kasie warto wziąć ze sobą darmową broszurkę opisującą główne atrakcje Butrintu. Znajdziecie na niej też mapę.
- Na terenie parku znajdziecie restauracje. Można tam też kupić wodę i przekąski.
- Na teren parku można wchodzić z psem.
- Zakaz latania dronem ze względu na bycie Parkiem Narodowym.
- Przy parkingu znajdują się łodzie, które oferują wycieczki po jeziorze. Jeżeli chcecie popłynąć i zobaczyć Butrint z innej perspektywy to taki rejs może być bardzo ciekawą atrakcją. Koszt takiego rejsu wynosi 500 LEK za osobę.